خواندنی ها
|
ملاک های انتخاب همسر از دیدگاه دین و عرف
ملاکهای انتخاب همسر از دیدگاه دین و عرف جامعه دارای ابعاد گوناگونی است که به اختصار بذکر چند نکته اشاره میکنیم:
ايمان به خدا و دينداري: زوجين بايد پايبند به ارزشهاي الهي و ديني باشند و به وعدهها و تعهدات خويش نسبت به همديگر عمل نمايند. مردي در نامهاي از امام باقر(ع) سوال کرد جواني به خواستگاري دخترم آمده است، نظر شما چيست؟ امام در پاسخ به او نوشت: جواني که به خواستگاري دخترت آمده، اگر اخلاق و ايمان او مورد رضايت است به او زن بده. رسول خدا(ص) فرمود: کسي که به خاطر دين و ايمان زني با او ازدواج کند، خداوند همه دنيايش را براي او فراهم ميکند. (ميزان الحکمه، ج5) امام صادق(ع) فرمود: اگر مردي با زني براي جمال يا مالش ازدواج کند به همين امر واگذار ميشود ولي اگر براي دينداري بودن با او ازدواج کند خدا مال و جمال را نيز نصيبش ميگرداند. (وسائل الشيعه، ج14) نکته: دينداري افراد فقط به انجام واجبات مثل نماز و روزه و... نيست چرا که به اينها عادت ميکنند، بلکه دينداري را به وسيله امانتداري و وفاي به عهد و اجتناب از مال حرام و درستکاري و تقيد به امر به معروف و نهي از منکر و رعايت حقوق ديگران و اجتناب از ظلم و تعدي، ميتوان تشخيص داد. راه تشخيص دينداري افراد، معاشرت و معامله با آنهاست، چون انسان با نزديک شدن به آنها و معاشرت با آنها احيانا پايبند بودن در معاملاتي که صورت ميگيرد و تقيد افراد را به مسائل دینی متوجه خواهد شد.
اخلاق حسنه: اخلاق نيک، يکي از معيارهاي اساسي ازدواج است که بايد در انتخاب همسر ايدهآل مورد توجه قرار گيرد و اخلاق نيک از برجستهترين و برترين صفاتي است که همسر آينده بايد به آن مزين باشد، به طوري که امام جعفرصادق(ع) فرمود: با زن خوش اخلاق و داراي اخلاق نيکو ازدواج کنيد. (وسائل الشيعه، ج7، ص59)
هم کفو بودن همسران: کفو در لغت به معناي شبيه و مانند است، بين دختر و پسر بايد سنخيت باشد، در قرآن و روايات ائمه معصومين(ع) در مورد تناسب بين زوجين سفارش زيادي شده است. به طوري که مهمترين تناسب و سنخيتي که بين دختر و پسر بايد لحاظ شود دينداري است. امام صادق(ع) فرمود: دختر دانا و با معرفت جز با جوان با معرفت و شايسته زندگي نميکند. (بحارالانوار، ج100)
عاقل بودن: عقل از مهمترين شرايط يک همسر ايدهآل به حساب ميآيد چون اداره به حساب ميآيد چون اداره زندگي به دست انسان خردمند در جهت پيمودن راه سعادت بسيار مهم است. همسر با تعقل و متفکر و مدير، ميتواند کانون خانواده را گرم و با صفا کند. همسر عاقل زندگياش را بر پايه تعقل استوار ميکند و از امکانات موجود شوهرش برنامهريزي دقيقي انجام ميدهد تا بتواند به نحو احسن بهرهوري را در امورات مربوطه پياده کند. پس بزرگان در توصيه مکرر خويش ميفرمايند: از ازدواج با شخص نادان بپرهيزيد که ازدواج با جاهل مايه اندوه بلا و فرزندش بدبخت و متأثر از آن ميشود. (الحدیث، ج 1)
اصالت در شرافت خانوادگي: شرافت و اصالت خانوادگي افراد در اخلاق، عفت، وفاي به عهد و ديانت آنها است. خانوادهاي که داراي شخصيت اخلاقي و روحي و معنوي بالايي هستند و افرادي که در دامن خانوادههاي اصيل پرورش پيدا کردهاند ميتوانند همسر صالح و شايستهاي براي همديگر باشند و در تربيت فرزندانشان ميتوانند موفق شوند.
تحصيلات علمي: خانوادههايي که داراي تحصيلات علمي قابل قبولي هستند میتوانند در تربيت فرزندان و وظايف مرد و زن نسبت به يکديگر موفق باشند. البته اين شرط به عنوان شرط اساسي در ازدواج نبايد مد نظر باشد بلکه بعد از ايمان و دينداري و اخلاق حسنه و شرافت و اصالت خانوادگي ميتواند به عنوان شرط کمال محسوب شود. همچنین همراه علم بايد تزکيه نفس باشد که در آن صورت بسيار مفيد است ولي اگر علم بدون تهذيب نفس باشد نه تنها نميتواند يک مزيت باشد بلکه چه بسا باعث از هم پاشيدگي خانوادهها ميشود.
سلامت روان: همسر سالم و با سلامت روان در اداره خانه و فرزندانش موفقتر است و به وظايف شرعي و اخلاقي خود بهتر عمل ميکند. البته بعضي از بيماريهاي جسمي و روحي با معاجله قابل درمان هستند و اين در مسائل خانوادگي مشکلي را به بار نميآورد ولي اگر شخص داراي بيماريهاي روحي غير قابل درمان باشد ممکن است در انجام وظايف همسرياش ناتوان بماند.
مال و ثروت: در جامعه اسلامي ما، متأسفانه بعضي از خانوادهها براي مال و ثروت به قدري اهميت قايلند که از شروط اساسي و اصلي ازدواج اعم از ديانت، نجابت، عفت، تقوا، اخلاق نيک، شرافت و اصالت خانوادگي غافل ميمانند و فکر ميکنند اگر همسري از خانواده ثروتمند انتخاب کنند خوشبخت ميشوند و حال اين که آمار غير آن را نشان ميدهد.
عفت و پاکدامني: پاکدامني و عفت، در تحکيم خانواده و سلامتي نسل و تقويت بعد روحاني و معنوي و طهارت قلب و روح نقش به سزايي دارد. امام رضا(ع) فرمود: جز با زن پاکدامن ازدواج مکن.
|